Οι «Εργατικές Ολυμπιάδες» γεννήθηκαν από την αντίθεση της ευρωπαϊκής -κυρίως - αριστεράς στους παραδοσιακούς ολυμπιακούς αγώνες και στα αριστοκρατικά, αλλά και εμπορευματικά χαρακτηριστικά που ξεκάθαρα πια άρχισε να προσλαμβάνει το αθλητικό φαινόμενο μέσα στις πρώτες δεκαετίες του 20ου αι. Προκαθορισμένος σκοπός των «Εργατικών Ολυμπιάδων» ήταν η προώθηση του αθλητισμού σαν δικαίωμα της εργατικής τάξης που αποσκοπεί στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των λαϊκών στρωμάτων, που προωθεί το διεθνιστικό πνεύμα και την εργατική αλληλεγγύη ανάμεσα στους προλετάριους όλων των χωρών. Είναι χαρακτηριστικό πως στις Εργατικές Ολυμπιάδες δεν αναρτούσαν σημαίες εθνικών κρατών , αλλά μόνο μία κόκκινη σημαία που συμβόλιζε το παγκόσμιο εργατικό κίνημα.
Στην εποχή του Μεσοπολέμου αναπτύχθηκαν δύο μεγάλες διεθνείς εργατικές αθλητικές ομοσπονδίες. Η Σοσιαλιστική Εργατική Αθλητική Διεθνής («SASI» από τα αρχικά του τίτλου της στα γερμανικά: Sozialistische Arbeiter Sport Internationale) και η Διεθνής Ομοσπονδία των Ερυθρών Αθλητικών και Γυμναστικών Ενώσεων (International Association of Red Sports and Gymnastics Associations) πιο γνωστή ως Ερυθρά Αθλητική Διεθνής ή RSI ή Sportintern. Οι συζητήσεις για τη δημιουργία της πρώτης είχαν ήδη ξεκινήσει από το 1913, αλλά τελικώς ιδρύθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στα 1919. Στην αρχή συμμετείχαν όλες οι εργατικές αθλητικές ενώσεις και ομοσπονδίες, αλλά σύντομα η SASI κατέληξε να πρόσκειται στην σοσιαλδημοκρατική Β’ Διεθνή, ενώ κάποιες εργατικές αθλητικές ομοσπονδίες αποχώρησαν και σχημάτισαν στα 1921 την Sportintern που εξέφρασε την Γ’ Διεθνή και την Σοβιετική Ένωση. Πιστές στην «παράδοση» της αριστεράς οι δύο εργατικές αθλητικές ομοσπονδίες διατήρησαν σημαντική αντιπαλότητα μεταξύ τους. Παρά ταύτα η SASI κατάφερε να διοργανώσει με εξαιρετική επιτυχία πέντε Διεθνείς Εργατικές Ολυμπιάδες, τρεις θερινές (1925, 1931, 1937) και δύο χειμερινές (1925, 1931). Εντυπωσιακό είναι μάλιστα το γεγονός πως η δεύτερη θερινή και η δεύτερη χειμερινή Ολυμπιάδα της SASI στα 1931 (σε Βιέννη και Μίρτσουσλαγκ της Αυστρίας αντίστοιχα) είχαν πολύ περισσότερες συμμετοχές από τους θερινούς και τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1932 που διοργάνωσε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή στο Λος Άντζελες και στο Λέικ Πλάσιντ των Η.Π.Α.
Η Sportintern από τη μεριά της διοργάνωνε κι εκείνη αγώνες ίδιου διαμετρήματος. Τους ονόμαζε «Σπαρτακιάδες» και έγραψαν σπουδαία ιστορία που συνεχίστηκε και μεταπολεμικά. Αυτό όμως δεν εμπόδισε την ποδοσφαιρική ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης, που προφανώς ήταν προσκείμενη στην Γ’ Διεθνή και άρα στην Sportintern να συμμετάσχει και να κερδίσει στους αγώνες της 3ης Εργατικής Ολυμπιάδας της SASI, στην Αμβέρσα στα 1937.
Στα 1936 επρόκειτο να γίνουν οι «επίσημοι» ολυμπιακοί αγώνες της Δ.Ο.Ε. στο Βερολίνο. Η αλήθεια είναι πως οι αγώνες είχαν ανατεθεί στην Γερμανία πολύ πριν την άνοδο στην εξουσία των ναζιστών. Όμως η νέα πολιτική κατάσταση στη χώρα είχε θορυβήσει την παγκόσμια κοινότητα και - προφανώς - την αριστερά και τα συνδικάτα. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ζήτησε κάποιες εγγυήσεις από τον Χίτλερ, που αφορούσαν κυρίως στην χωρίς διακρίσεις συμμετοχή όλων στους αγώνες και εκείνος φυσικά έσπευσε να διαβεβαιώσει για τις αγνές προθέσεις του. Παρά ταύτα κατάφερε με διάφορες μεθοδεύσεις να μην συμμετέχει ούτε ένας αθλητής ή αθλήτρια εβραϊκής καταγωγής στην πολυπληθέστατη γερμανική ολυμπιακή ομάδα.
Όπως και νά ‘χει πάντως το εργατικό κίνημα αποφάσισε να οργανώσει μια «αντιολυμπιάδα» στην οποία δήλωσε συμμετοχή και η SASI και οι εθνικές εργατικές αθλητικές ομοσπονδίες που ανήκαν στη δύναμή της, αλλά και πολλές από τις αθλητικές εργατικές ομοσπονδίες που ανήκαν στην Ερυθρά Αθλητική Διεθνή, δηλαδή την Sportintern. Ιδανικότερη πόλη για την τέλεση της «Λαϊκής Ολυμπιάδας» όπως ονομάστηκε, ιδανικό «αντιΒερολίνο» δεν μπορούσε να είναι άλλο από τη Βαρκελώνη του κυβερνώντος Λαϊκού Μετώπου. Άλλωστε η νεοεκλεγμένη ισπανική δημοκρατική κυβέρνηση, είχε αποφασίσει να μποϋκοτάρει τους αγώνες του Βερολίνου.
Για τους αγώνες έφτασαν στη Βαρκελώνη περισσότεροι από 6000 αθλητές από πολλές χώρες της Ευρώπης, από τις Η.Π.Α., από τη Λατινική Αμερική, την Αλγερία, αλλά και εξόριστοι αθλητές εργάτες και συνδικαλιστές από τη Γερμανία (άλλωστε η Γερμανική Εργατική Αθλητική Ομοσπονδία ήταν η μεγαλύτερη από τις ομοσπονδίες της SASI) και την Ιταλία. Υπήρχαν επίσης αθλητές από συνδικάτα της Γαλικίας, της Καταλωνίας, της Χώρας των Βάσκων, της Αλσατίας και άλλων «αλύτρωτων» περιοχών της Ευρώπης. Εκτός από τα κλασικά ολυμπιακά αθλήματα , όπως ο στίβος, η γυμναστική, η ποδηλασία, το ποδόσφαιρο, η κολύμβηση κ.λπ. ήταν προγραμματισμένοι και αγώνες σκάκι, καθώς και αγώνες θεάτρου, μουσικής και λαϊκών χορών. Ημερομηνία έναρξης της Λαϊκής Ολυμπιάδας είχε προγραμματιστεί να είναι η 22 Ιουλίου του 1936. Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 17 Ιουλίου, θα ξεσπάσει ο Ισπανικός Εμφύλιος και οι αγώνες θα ματαιωθούν. Από τους αθλητές που βρέθηκαν στη Βαρκελώνη για τους αγώνες, κοντά δύο χιλιάδες δεν θα φύγουν από την Ισπανία, αλλά θα μείνουν να πολεμήσουν στο πλευρό των δημοκρατικών από τις γραμμές των Διεθνών Ταξιαρχιών. Περισσότεροι από 300 θα θυσιαστούν στον αγώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου