Περί Κομψότητος

Μια ενδεκάδα από διαχρονικά χαρακτηριστικές ποδοσφαιρικές φανέλες:


11) Από τα βάθη των '70s. Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ:






10) Από το Μουντιάλ της Αργεντινής στα 1978, όλοι θυμούνται την καλή και χωρίς τον Κρόιφ Ολλανδία, την Αργεντινή του Μάριο Κέμπες, του Οσβάλντο Αρντίλες και του "καλού παιδιού" Αγιάλα, αλλά περισσότερο απ' όλα εντυπωσίασε ο Τεόφιλο Κουμπίλιας και η εμφάνιση του Περού:








9) Πάντα κλασική και συνήθως λιτή, η Εθνική Γερμανίας:










8) Ανέκαθεν μια από τις πιο αναγνωρίσιμες ποδοσφαιρικές εμφανίσεις υπήρξε εκείνη των Σέλτικς της Γλασκώβης:










7) Και φυσικά εκείνη της Άρσεναλ:










6) Ίσως όχι όμορφη, πάντως ψαγμένη σχεδιαστικά και μάλλον η πιο κλασική φανέλα της δεκαετίας του '90 εκείνη της ΑΕΚ με τον μεγάλο δικέφαλο και το ΑΕΚ γραμμένο με ειδική βυζαντινού χαρακτήρα γραμματοσειρά:










5) Κάποτε οι τερματοφύλακες τα φορούσαν όλα μαύρα. Εδώ ο μεγαλύτερος όλων των εποχών ο Λεβ Γιασίν, σπάει τη μονοχρωμία με τις κάλτσες στο μπλε της Δυναμό Μόσχας:









4) Αδύνατον να τους περάσεις για άλλον. Οι Ολλανδοί:









3)Η μόνη διαχρονική φανέλα των ελληνικών γηπέδων. Εδώ και 85 χρόνια:










2) Ιταλοί. Πάντα οι κομψότεροι:








και
1) Φυσικά το viola της Φιορεντίνα:


Χρήστος Αρδίζογλου ή Το Ποδόσφαιρο σαν Περιπέτεια

Γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ στα 1953 από οικογένεια που είχε βρεθεί εκεί μετά τη Μικρασιατική Κατασροφή. Ήταν 5 χρονών όταν ήρθε με τους γονείς του στην Αθήνα και ο πατέρας του τον "χειροτονούσε" επανειλημένως τις φορές που τον έβρισκε να παίζει ποδόσφαιρο, στις αλάνες της Ριζούπολης και του Περισσού.
Στα 13 του θέλησε να γραφτεί στα "τσικό" της αγαπημένης του ΑΕΚ, αλλά λόγω ηλικίας δεν τον ήθελαν και έτσι με τη βοήθεια ενός θείου του, παλαίμαχου ποδοσφαιριστή του Απόλλωνα, γράφτηκε στα τμήματα υποδομών της "Ελαφράς Ταξιαρχείας". Λίγα χρόνια μετά και εφ' όσον ο Ούγγρος προπονητής του Μπούζακ είχε προωθήσει στην πρώτη ομάδα όλους τους ποδοσφαιριστές της εφηβικής εκτός από εκείνον, αποφάσισε να σταματήσει το ποδόσφαιρο και να ψάξει δουλειά.
Μόλις έξι μήνες αργότερα ο νέος προπονητής του Απόλλωνα, ο Πασάς, μαζί με τον ποδοσφαιριστή Μπεθάνη τον έπεισαν να επιστρέψει για ν'αγωνιστεί ως επαγγελματίας επιτέλους.
Λέγεται πως την πρώτη φορά που αγωνίστηκε σε επίσημο φιλικό το έκανε ως τερματοφύλακας, ενώ αν και ο δικτάτορας Ιωαννίδης τον προόριζε για μεταγραφή στον Παναθηναϊκό, βρέθηκε το καλοκαίρι του '74 με την πτώση της χούντας και μετά από πολλές παρασκηνιακές ενέργειες του Λουκά Μπάρλου, προέδρου τότε της ΑΕΚ, στον Δικέφαλο. Η μεταγραφή στοίχισε το τεράστιο για την εποχή ποσό των 5 εκατομμυρίων δραχμών που πήγε στα ταμεία του Απόλλωνα, ενώ στον ίδιο ο Μπάρλος αγόρασε ένα σπίτι και του υποσχέθηκε διπλάσιο πριμ για νίκες επί του Ολυμπιακού, του ΠΑΟ και του ΠΑΟΚ. Αργότερα όμως διευκρινίστηκε πως το πριμ αφορούσε μόνο στους εκτός έδρας αγώνες της ΑΕΚ με αυτούς τους αντιπάλους. Τις συνηθίζουν οι πρόεδροι κάτι τέτοιες ασάφειες...
Στην Ένωση γράφτηκε το σημαντικότερο μέρος της ποδοσφαιρικής καριέρας του πλέον απρόβλεπτου μεσοεπιθετικού των ελληνικών γηπέδων. Του "τρελού" Χρήστου Αρδίζογλου...

Η φιγούρα του χαρακτηριστική: μελαχροινός με κατσαρό μαλλί, ψιλόλιγνος, οι κάλτσες μόνιμα κατεβασμένες στους αστραγάλους, η μπλούζα έξω απ' το σορτσάκι, διασκελισμός εντυπωσιακός και νευρώδης, καλή πάσα, αλλά -προπαντώς αυτό- σπουδαία τεχνική κατάρτιση, που στην εποχή του σήμαινε κυρίως σπουδαίο ντρίμπλινγκ. Ικανός να περάσει τη μισή αντίπαλη ομάδα και να σκοράρει ή να ξαναγυρίσει πίσω για να τους ξαναπεράσει όλους ή απλώς να "ξεσυνοριαστεί", δηλαδή να βγει μόνος του με την μπάλα εκτός γηπέδου. Με τον Αρδίζογλου ποτέ δεν ήξερες τι σε περιμένει. Είτε συμπαίκτης του ήσουν, είτε αντίπαλος, είτε θεατής. Το ποδόσφαιρο για το "τρελό άτι" των γηπέδων ήταν μια περιπέτεια με άγνωστη κάθε φορά κατάληξη. 
Σήμερα δηλώνει πως το σύγχρονο ποδόσφαιρο έχει χαλάσει γιατί οι προπονητές δεν αφήνουν περιθώρια ελεύθερης έκφρασης μέσα στο γήπεδο στους παίκτες. Δεν έχει κι άδικο...

Στην ΑΕΚ έμεινε έντεκα χρόνια. Έντεκα καλά χρόνια που σήμαιναν δύο πρωταθλήματα και δύο Κύπελλα Ελλάδος, αλλά και μια σημαντική πορεία μέχρι τα ημιτελικά του ΟΥΕΦΑ τη χρονιά 1976-1977, αφού απέκλεισε στη σειρά τις Διναμό Μόσχας, Ντέρμπι Κάουντι, Ερυθρό Αστέρα και Q.P.R. Στα ημιτελικά θα αποκλειστεί από τη Γιουβέντους που εκείνη τη χρονιά κατέκτησε το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο στην ιστορία της.

Στα 1985 επιστρέφει στον Απόλλωνα καθώς έχει χαλάσει η επικείμενη μεταγραφή του στον Ολυμπιακό. Ο ίδιος έχει πει πως το ναυάγιο της μεταγραφής του στον Ολυμπιακό ήταν η πιο άσχημη στιγμή που έζησε στην καριέρα του και ονομάζει υπεύθυνο γι αυτή την εξέλιξη τον πρώην προπονητή του στην ΑΕΚ Αντώνη Γεωργιάδη που μόλις είχε αναλάβει θέση πρώτου προπονητή στον Ολυμπιακό .
Έπαιξε για δύο ακόμη σεζόν αγωνιστικό ποδόσφαιρο. Την μία χρονιά στον Ατρόμητο της Αθήνας και την άλλη στον Ολυμπιακό Χαλκίδας.

Σήμερα δραστηριοποιείται κατά καιρούς σαν προπονητής ποδοσφαιρικών ακαδημιών και συμμετέχει στους αγώνες και στις εκδηλώσεις των παλαιμάχων της Ένωσης.

Ανάμεσα στα διάφορα ανέκδοτα που κυκλοφορούν για το χιούμορ του Χρηστάρα, είναι κι εκείνο που λέει πως κάποτε έστειλε λουλούδια με τις ευχές του για χρόνια πολλά στον συμπαίκτη του Λάκη Νικολάου. Ήταν 6 Δεκεμβρίου, του Αγίου Νικολάου...

Γι αυτόν έγραψε ο ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος την πιο κάτω:
Ωδή στον παίκτη της ΑΕΚ και της Εθνικής Χρήστο Αρδίζογλου

Ἀπὸ τὸ ὅτι, ὁρμώμενος, τὰ χρόνια περνοῦν γρήγορα

καὶ αὐτὸ τὸ βρίσκω πικρὸ καὶ ἄδικο
καὶ ἀπὸ τὸ ὅτι ὁ ποιητὴς παλαιότερα Δικταῖος Ἄρης
ἐκράτησεν ὡς ἀφιλοκερδὴς τεχνίτης
στὴν πενιχρὴ ἀθανασία του
τὸν ἄλλοτε σπουδαῖο παίκτη τῆς ποδόσφαιρας
Ἠλία υἱὸν τοῦ Ὑφαντῆ -τοῦ Ὀλυμπιακοῦ Πειραιῶς-

τονίζοντας τὰ κάλλη του καὶ τὴν εὐμορφιά του
παράλληλα μὲ τὸν μακαρισμὸ εὐτυχισμένος (νά ῾ν᾿) ὁ Πειραιᾶς
ποὺ ἔχει φορτώσει τόσες ἀπ᾿ τὶς ἐλπίδες του
πάνω σὲ τέτοια ἀγόρια
θὰ ὑμνήσω καὶ ἐγὼ μὲ τὴ φτωχὴ τὴν πένα μου
τὸν ἰδιόρρυθμο πλὴν ὅμως φιλότιμο χαρακτῆρα
τοῦ παίκτου τῆς ΑΕΚ καὶ τῆς Ἐθνικῆς Χρήστου Ἀρδίζογλου.

Θὰ ὑμνήσω, γιατὶ τὸ παιδὶ αὐτὸ
ἀπὸ τὶς ταπεινὲς τὶς γειτονιὲς τοῦ Περισσοῦ προερχόμενο,
τῆς Ῥιζουπόλεως καὶ τῆς Σαφράμπολης,
ἦταν τὸ μόνο ἀπὸ πολλοὺς ἄλλους
ποὺ παρὰ τὴν ὑπεροψία τῆς νεότητάς του
ἐκράτησεν ἑνὸς λεπτοῦ στα μυστικὰ σιγὴ
γιὰ ὅσους βετεράνους δὲν ἐπέτυχαν τὸ γκὸλ σὲ κρίσιμη στιγμή
ἀπορρίπτοντας ἔτσι ἀκόμη καὶ τὸν θάνατο
μιὰ καὶ ἁγνόησε ὅλους αὐτοὺς τοὺς ἀθλητὲς
ποὺ τώρα βρίσκονται στο χῶμα.

Θὰ ὑμνήσω.

Γιατὶ τὸ παιδὶ αὐτὸ κατεβαίνοντας - ὅπως προεῖπα -
ἀπὸ τοὺς καλύτερους ἀέρηδες,
ἦταν τὸ μόνο που πάντα μὲ εὔστροφες κινήσεις
ἐπετύγχανε τὴν ἐκπόρθηση τῆς ἀντίπαλης ἐστίας
σὲ ξένα γήπεδα προπάντων
κάνοντας ἔτσι να ἀκουστεῖ ἀνὰ τὴν ὑφήλιο
τὸ ὄνομα τῆς μικρῆς πατρίδας μας
ἐνῶ συνάμα ἐχάριζε, λέγω ἐχάριζε,
μὲ τὴν πράξη του αὐτὴ
μία ὁλοφώτεινη νύχτα Χριστουγέννων
στοὺς ἀστέγους τῆς πλατείας Ὁμονοίας.

Ὤ, δὲν ἠμπορῶ νὰ φαντασθῶ τὸ γῆρας
στα ἀλογίσια πόδια τοῦ παίκτου Χρήστου Ἀρδίζογλου.

Δὲν ἠμπορῶ νὰ φαντασθῶ τὴν ὥρα
ποὺ τὰ παπούτσια του θὲ νὰ κρεμάσει θὰ φύγει ἀπὸ τὰ γήπεδα
θὰ σταδιοδρομήσει ὡς ἐπιχειρηματίας ἢ χωροφύλαξ ἔστω
καὶ θὰ βρεθεῖ ὑπὸ μετάθεσιν στὴν Ἀταλάντη.
Στὴν Ἀταλάντη καὶ πάλι λέγω
ὅπου τὸ παιδί του μὴ γνωρίζοντας ἀπὸ γήπεδα, «ἀστέγους»,
φιστίκια - ἀστέρια στὰ πανέρια τῶν μικρῶν τοῦ σινεμᾶ
θὰ γράφει στις ἐκθέσεις του·
«Ὁ πατέρας μου ἐγεννήθη εἰς τὴν Ἀθήνα.
Ἦλθε ἐδῶ λόγῳ τῆς φύσης τῆς δουλειᾶς του
ὅπου μεγάλωσα κι ἐγώ».
Τιμὴ καὶ δόξα στον παίκτη Χρῆστο Ἀρδίζογλου,
ποὺ θὰ σηκώσει γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ τελεσίδικα πιά
ὅπως οἱ τρελοὶ τοὺς ἐπιταφίους τῶν νεκροταφείων
τὴν ἀσήκωτη μοναξιά μας, καὶ θὰ φύγει.