Ποδόσφαιρο στον Πόλεμο, στην Κατοχή και στον Εμφύλιο (1ο μέρος).

Μίμης Πιερράκος

Στα δύο τελευταία χρόνια πριν τον πόλεμο του 1940 η ΑΕΚ υπήρξε η καλύτερη ομάδα στην Ελλάδα. Η ομάδα του Κλεάνθη Μαρόπουλου κατέκτησε τα πρωταθλήματα του 1938-’39 και του 1939-’40 αντικαθιστώντας τον Ολυμπιακό στην κορυφή του ελληνικού ποδοσφαίρου.


Τον Ιούνιο του 1940 πρόλαβε να διοργανωθεί το πρωτάθλημα πόλεων, ανάμεσα στις μεικτές ομάδες μεγάλων ελληνικών πόλεων, ένας θεσμός σημαντικός μια και έδινε τη δυνατότητα να αγωνιστούν σε υψηλό επίπεδο ποδοσφαιριστές που έπαιζαν μπάλα σε πόλεις εκτός κέντρου και Θεσσαλονίκης. Άλλωστε τα περισσότερα από τα επαρχιακά ποδοσφαιρικά σωματεία είχαν ήδη δημιουργηθεί. Στο Πρωτάθλημα Πόλεων συμμετείχαν μεικτές της Αθήνας, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, της Ξάνθης, της Καβάλας, της Πάτρας, του Αιγίου, του Βόλου και της Λάρισας. Τελικώς επικράτησε η ομάδα του Πειραιά.

Τον επόμενο μήνα, Ιούλιο του 1940 γίνεται στη Θεσσαλονίκη το Κύπελλο Στρατού, ανάμεσα στον Άρη, τον Ηρακλή και τον ΠΑΟΚ με σκοπό τα έσοδα να διατεθούν για την ενίσχυση του Ελληνικού Στρατού. Ενώ τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα γίνεται το Κύπελλο Αεροπορίας, πάλι για τη συλλογή χρημάτων υπέρ της Πολεμικής (Βασιλικής τότε) Αεροπορίας. Οι δύο αυτές διοργανώσεις δείχνουν πως μάλλον η προοπτικής της πολεμικής εμπλοκής της χώρας δεν ήταν κάτι που οι ιθύνοντες θεωρούσαν απίθανο. Εκτός αυτού βεβαίως δείχνουν και την διαρκώς αυξανόμενη δημοφιλία που κατακτούσε το σπορ, καθώς πια το κοινό που παρακολουθούσε τους αγώνες ήταν μεγάλο και η εισπρακτική επιτυχία τόσο εξασφαλισμένη που γινόταν δυνατόν μέσω του ποδοσφαίρου να ενισχυθούν οικονομικά και άλλοι τομείς. Η εποχές που πρωταρχικός σκοπός του αθλήματος ήταν η αυτοσυντήρηση έχουν περάσει. Για την ιστορία πάντως το Κύπελλο Στρατού το κατέκτησε ο ΠΑΟΚ που κέρδισε τον Άρη με 2-1 και τον Ηρακλή με 2-0, ενώ το Κύπελλο Αεροπορίας ο Παναθηναϊκός που κέρδισε στον τελικό τον Εθνικό με 3-1.



Στις 6 Οκτωβρίου του 1940 ξεκίνησε η πρώτη φάση Πανελληνίου Πρωταθλήματος εκείνης της χρονιάς με τα τοπικά πρωταθλήματα Αθηνών, Πειραιώς και Θεσσαλονίκης. Στην Αθήνα και στον Πειραιά πρόλαβαν να διεξαχθούν τρεις αγωνιστικές που έφεραν μόνους πρώτους με τρεις νίκες στους ομίλους τους, την ΑΕΚ και τον Ολυμπιακό αντίστοιχα. Στη Θεσσαλονίκη έγινε και τέταρτη αγωνιστική, στις 26 Οκτωβρίου, ανήμερα της γιορτής του πολιούχου Άγιου Δημήτρη. Ο ΠΑΟΚ και ο Άρης ήταν μαζί στην πρώτη θέση μέχρι τότε, με τρεις νίκες ο καθένας και μια ισοπαλία στο μεταξύ τους παιχνίδι. Προφανώς στις 28 του μήνα σταμάτησαν τα πάντα.



Φυσικά το ποδόσφαιρο, ένα σπορ που αφορά νέους ανθρώπους, δηλαδή στρατεύσιμους, πλήρωσε βαριά τον πόλεμο. Ο αριθμός των ποδοσφαιριστών που σκοτώθηκαν στα μέτωπα είναι μεγάλος και μέχρι σήμερα αδιευκρίνιστος. Πάντως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων ποδοσφαιριστών βρέθηκαν στρατευμένοι και πολέμησαν. Συχνά μάλιστα μαζί, στους ίδιους λόχους καθώς το στρατολογικό σύστημα της εποχής βασιζόταν στον τόπο καταγωγής του στρατεύσιμου, πράγμα που έφερνε τους παίκτες μιας ομάδας ή της διπλανής να πολεμούν ο ένας πλάι στον άλλο. Ο Αχιλλέας Γραμματικόπουλος, τερματοφύλακας του Ολυμπιακού πολεμούσε δίπλα στον Μίμη Πιερράκο, έναν από τους καλύτερους επιθετικούς της εποχής -πρώτο σκόρερ του πρωταθλήματος στα 1936, με 18 γκολ σε 10 ματς, όταν ο Μίμης σκοτώθηκε έξω από το Πόγραδετς, τον Νοέμβριο του ‘40. Νά το γράμμα με το οποίο ο διοικητής του συντάγματός τους ενημέρωνε την μητέρα του για το θάνατό του (Το γράμμα δεν έφτασε ποτέ στα χέρια της καθώς της το έκρυψε ο αδελφός του. Ήταν άρρωστη και σε λίγο καιρό πέθανε γνωρίζοντας μόνο πως ο Μίμης αγνοείται.)
Σ’ ΣΥΝΤΑΓΜΑ


Β΄ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ

Αρ.Πρωτ. 858

Προς Κυρίαν Πιερράκου

Αθήνα



Κυρία,

Το Σύνταγμα με μεγάλην θλίψην λαμβάνει την τιμήν να σας αναγγείλει ότι ο προσφιλής υιός σας δεν ζη πλέον.

Φονικόν βλήμα ανάνδρου εχθρού απεστέρησε την οικογένειάν του, το Σύνταγμα, την Πατρίδα, προσφιλούς και πολυτίμου τέκνου.

Εις τα ψυχάς όλων ημών μένει αλησμόνητον το αγέρωχον παράστημα, η μεγαλειώδης ψυχραιμία και ο τίμιος ηρωϊσμός του εκλιπόντος υιού σας.

Ήρωες, ωσάν τον Μίμη Πιερράκον δεν αποθνήσκουν, αλλά ζουν εις τα καρδίας όλων των Ελλήνων και ως λαμπρός φάρος καταυγάζουν την οδόν της Δόξης και της Νίκης της μεγάλης μας Πατρίδος.

Ο Πανάγαθος Θεός ας απαλύνη την καρδίαν δεινώς τρωθείσης μητρός, αδελφών και συγγενών και ας ελαφρύνει την γην ήτις τον εδέχθη εις μνήνην αιωνίαν.

Εν ΤΤ 212 τη 16η Δεκεμβρίου 1940

Ο Διοικητής του Συντάγματος





Πάντως ακόμα και κατά τη διάρκεια του πολέμου η ποδοσφαιρική δραστηριότητα δεν σταμάτησε εντελώς. Έχουμε σίγουρες πληροφορίες για δύο τουλάχιστον αγώνες που έγιναν όσο διαρκούσε ο πόλεμος στην Αλβανία. Στις 5 Ιανουάριου του 1941 στο Γήπεδο της Λεωφόρου (που παρεμπιπτόντως είχε ήδη αποκτήσει προβολείς εξ Ηνωμένων Πολιτειών, πράγμα πρωτοπόρο για την εποχή) μια ομάδα επίλεκτων της Αθήνας κέρδισε με 4-2 του επίλεκτους του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος που βρισκόταν στην Ελλάδα, ενώ στις 9 Μαρτίου του 1941 πάλι οι επίλεκτοι της Αθήνας κέρδισαν στη Λεωφόρο με 6-2 τους επίλεκτους της Βρετανικής Αεροπορίας. Το πρώτο παιχνίδι το παρακολούθησαν 18 χιλιάδες θεατές και το δεύτερο 15 χιλιάδες. Και το σκορ των αγώνων και ο αριθμός των θεατών θα ήταν αδιανόητα μερικές δεκαετίες νωρίτερα.



(συνεχίζεται...)