Ο ελληνικός χώρος είχε ανέκαθεν σημαντική βαδιστική παράδοση. Ο τόπος είναι ορεινός και οι αμαξιτοί δρόμοι αποτελούσαν μάλλον εξαίρεση παρά κανόνα. Η κύρια οδός επικοινωνίας των Ελλήνων για αιώνες υπήρξε η θάλασσα και κοντά σ' αυτήν ένα εκτεταμένο δίκτυο μονοπατιών και λίγων κεντρικών αρτηριών που στην ουσία παρέμειναν ίδιες από την κλασική αρχαιότητα μέχρι και τον 19ο αιώνα. Οι άνθρωποι συνήθιζαν να διανύουν μεγάλες αποστάσεις με τα πόδια, ακόμα και για απλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως η υδροληψία, το μεροκάματο στα χωράφια ή η αυθημερόν επίσκεψη στην πλησιέστερη πόλη που μπορεί να απείχε 40 ή και 50 χιλιόμετρα από το χωριό.
Παρά τη ριζωμένη όμως παράδοση των Ελλήνων στην πεζοπορία, το αγωνιστικό βάδην και το πεζοπορικό κίνημα ήρθαν στη χώρα σχετικά αργά. Τον πρώτο χρόνο του 20 αιώνα, στα 1900. Στις αρχές Μαΐου εκείνης της χρονιάς. Πρωτεργάτης και εισηγητής του αγωνιστικού βάδην υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες - και ταυτοχρόνως τις πιο αδικημένες - μορφές του νεοελληνικού αθλητισμού. Ο Χαρίλαος Βασιλάκος. Γεννημένος στην Τρίπολη στα 1877, καταγόταν από το Λυγερέα της Μάνης και μεγάλωσε στον Πειραιά. Συστηματικός αθλητής του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου, πηγαινοερχόταν με τα πόδια καθημερινά από τον Πειραιά στην Αθήνα για να προπονηθεί στον Πανελλήνιο. Ήταν νικητής του 1ου Ελληνικού Πρωταθλήματος Μαραθωνίου στα 1896, λίγες μέρες πριν από τον ολυμπιακό μαραθώνιο της 1ων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και δεύτερος ολυμπιονίκης πίσω από τον Σπύρο Λούη σ' αυτόν. Αν και πολλές διαφορετικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα συγκλίνουν στην άποψη πως πραγματικός πρώτος νικητής υπήρξε ο ίδιος ο Βασιλάκος και όχι ο Λούης. Ψηλός, αδύνατος και ιδιαιτέρος κομψός, πολυσχιδής προσωπικότητα, απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, σταδιοδρόμησε ως τελωνειακός, ενώ παράλληλα υπήρξε ενεργός αθλητικός παράγοντας, σημαίνον μέλος του Πεζοπορικού Συλλόγου Πειραιώς, κριτής στίβου, ιδιοκτήτης του Θεάτρου "Ολυμπιάς" του Πειραιά και πνευματώδης χρονογράφος και ευθυμογράφος του ελληνικού τύπου.
Νά πως περιγράφονται από τις ελληνικές εφημερίδες οι δύο-τρεις πρώτοι αγώνες βάδην. Εύκολα συμπαιρένουμε πως εκτός από ενδιαφέρον αυτό το παράξενο νέο άθλημα προκαλούσε και τα γέλια των θεατών.
Η Ακρόπολις στις 11 Μαΐου του 1900 γράφει: “ Αγών βήματος 1000 μέτρων. Είναι περιεργότατον αγώνισμα και εισάγεται δια πρώτην φοράν. Πρόκειται περί της ταχύτητας του βηματισμού, απαγορευομένου εις τους αγωνιστάς να τρέξουν. Συναγωνίζονται οι κ.κ. Βασιλάκος και Μέρλιν. Και οι αντίπαλοι εκκινούν. Ο δρόμος παρά το ενδιαφέρον ενέχει και δόσιν κωμικότητος ήτις προκαλεί συνεχείς γέλωτας των θεατών. Και νικά ο Βασιλάκος διανύσας πεζοπορικώς τα 1000 μέτρα εις 6 λεπτά και 11 δευτερόλεπτα”. Ενώ λίγο μετά, στις 15 του ίδιου μήνα οι Καιροί αναφέρουν: “ Εις τον αγώνα βήματος 1000 μέτρων διεξαχθέντα υπό τους γέλωτας του κόσμου δια το περίεργον και αστείον ήλθον πρώτος ο κ. Χ. Βασιλάκος και δεύτερος ο κ. Σ.Μέρλιν”. Σχεδόν ένα χρόνο μετά για τους αγώνες που διεξήχθησαν στα πλαίσια του πανελληνίου πρωταθλήματος εκείνης της χρονιάς, στις 7 Απριλίου του 1901, η Εστία αναφέρει τα εξής: “ Ο τελευταίος και ο καλλίτερος των αγώνων ήτο ο δρόμος των 1000 μέτρων βάδην. Εβάδιζον δρομαίοι με πόδια και με χέρια ημπορεί να είπη κανείς. Πλησίον των τα μέλη της επιτροπής παρακολουθούσαν τας κινήσεις των. Διότι ο αγών βάδην έχει πολλούς δόλους και απάτας. Ενας δρομεύς παρέσυρε ένα μέλος της επιτροπής. Ευτυχώς μόνον το ψηλό του καπέλλο του ετσαλακώθη λίγο. Πρώτος ήλθεν ο Βασιλάκος ο δεύτερος του Μαραθωνίου”. Ενώ στο φύλλο του της ίδια μέρας το Εμπρός βρίσκει το βάδην "θεαματικότατον": “ Ο αγών ούτος είνε θεαματικώτατος. Οι αγωνισταί δεν τολμούν να τρέξουν. Με το στήθος προτεταμένον και τας χείρας κινουμένας εις τα πλάγια των στέρνων εκκινούν” . Και ο Νεολόγος δεν κρύβει πως ούτε ο βασιλιάς δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα γέλια του: “ Και ήτο το κινήται τον γέλωτα και τα χειροκροτήματα του Βασιλέως και του πλήθους. Διότι εις αυτόν οι αθληταί δεν δύνανται να τρέξωσι και δι αυτό καθίστανται κωμικόταται αναγκαζόμενοι να ανοίγωσι τα σκέλη των δια να περάση ο ενας τον άλλον."
Κάπως έτσι, ανάμεσα σε γέλια και χειροκροτήματα ήρθε το βάδην στην Ελλάδα και είναι μέχρι σήμερα ένα από τα στιβικά αγωνίσματα που έχουν δώσει πολλές ικανοποιήσεις στους φιλάθλους. Ανάμεσα στις μορφές που το υπηρέτησαν με συνέπεια ξεχωρίζουν βέβαια τα αδέλφια Άρης ο Χρήστος Καραγιώργος, αγρινιώτες στην καταγωγή, αθλητές του Παναθηναϊκού Α.Ο., που για δεκαετίες αφοσιώθηκαν στο άθλημα σαν αθλητές και προπονητές. Μεγαλύτερη πάντως επιτυχία του ελληνικού βάδην υπήρξε το χρυσό μετάλλιο της Αθανασίας Τζουμελέκα από την Πρέβεζα στα 20000 μέτρα βάδην στους Ολυμπιακούς της Αθήνας του 2004, 104 χρόνια μετά από τον πρώτο εκείνον αγώνα μεταξύ του Βασιλάκου και του Μέρλιν. Δυστυχώς πέντε χρόνια μετά από την επιτυχία της, το 2009 η Τζουμελέκα βρέθηκε θετική σε χρήση ερυθροποιητίνης, τιμωρήθηκε με διετή αποκλεισμό και εγκατέλειψε τον πρωταθλητισμό. Άλλαξαν οι εποχές...
Υ.Γ.: Συστήνεται γιατί αποτελεί εξαιρετική πηγή για τον Χαρίλαο Βασιλάκο η έρευνα του Ντόναλντ-Γεώργιου Μακφαίηλ και το σχετικό βιβλίο του με τίτλο: Ο Χαρίλαος Βασιλάκος και η αμφιλεγόμενη πρωτιά του Σπύρου Λούη.
Παρά τη ριζωμένη όμως παράδοση των Ελλήνων στην πεζοπορία, το αγωνιστικό βάδην και το πεζοπορικό κίνημα ήρθαν στη χώρα σχετικά αργά. Τον πρώτο χρόνο του 20 αιώνα, στα 1900. Στις αρχές Μαΐου εκείνης της χρονιάς. Πρωτεργάτης και εισηγητής του αγωνιστικού βάδην υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες - και ταυτοχρόνως τις πιο αδικημένες - μορφές του νεοελληνικού αθλητισμού. Ο Χαρίλαος Βασιλάκος. Γεννημένος στην Τρίπολη στα 1877, καταγόταν από το Λυγερέα της Μάνης και μεγάλωσε στον Πειραιά. Συστηματικός αθλητής του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου, πηγαινοερχόταν με τα πόδια καθημερινά από τον Πειραιά στην Αθήνα για να προπονηθεί στον Πανελλήνιο. Ήταν νικητής του 1ου Ελληνικού Πρωταθλήματος Μαραθωνίου στα 1896, λίγες μέρες πριν από τον ολυμπιακό μαραθώνιο της 1ων Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας και δεύτερος ολυμπιονίκης πίσω από τον Σπύρο Λούη σ' αυτόν. Αν και πολλές διαφορετικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα συγκλίνουν στην άποψη πως πραγματικός πρώτος νικητής υπήρξε ο ίδιος ο Βασιλάκος και όχι ο Λούης. Ψηλός, αδύνατος και ιδιαιτέρος κομψός, πολυσχιδής προσωπικότητα, απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, σταδιοδρόμησε ως τελωνειακός, ενώ παράλληλα υπήρξε ενεργός αθλητικός παράγοντας, σημαίνον μέλος του Πεζοπορικού Συλλόγου Πειραιώς, κριτής στίβου, ιδιοκτήτης του Θεάτρου "Ολυμπιάς" του Πειραιά και πνευματώδης χρονογράφος και ευθυμογράφος του ελληνικού τύπου.
 |
| Ο Χαρίλαος Βασιλάκος (στη μέση) στο Μαραθώνιο των Ολυμπιακών του 1896. |
Νά πως περιγράφονται από τις ελληνικές εφημερίδες οι δύο-τρεις πρώτοι αγώνες βάδην. Εύκολα συμπαιρένουμε πως εκτός από ενδιαφέρον αυτό το παράξενο νέο άθλημα προκαλούσε και τα γέλια των θεατών.
Η Ακρόπολις στις 11 Μαΐου του 1900 γράφει: “ Αγών βήματος 1000 μέτρων. Είναι περιεργότατον αγώνισμα και εισάγεται δια πρώτην φοράν. Πρόκειται περί της ταχύτητας του βηματισμού, απαγορευομένου εις τους αγωνιστάς να τρέξουν. Συναγωνίζονται οι κ.κ. Βασιλάκος και Μέρλιν. Και οι αντίπαλοι εκκινούν. Ο δρόμος παρά το ενδιαφέρον ενέχει και δόσιν κωμικότητος ήτις προκαλεί συνεχείς γέλωτας των θεατών. Και νικά ο Βασιλάκος διανύσας πεζοπορικώς τα 1000 μέτρα εις 6 λεπτά και 11 δευτερόλεπτα”. Ενώ λίγο μετά, στις 15 του ίδιου μήνα οι Καιροί αναφέρουν: “ Εις τον αγώνα βήματος 1000 μέτρων διεξαχθέντα υπό τους γέλωτας του κόσμου δια το περίεργον και αστείον ήλθον πρώτος ο κ. Χ. Βασιλάκος και δεύτερος ο κ. Σ.Μέρλιν”. Σχεδόν ένα χρόνο μετά για τους αγώνες που διεξήχθησαν στα πλαίσια του πανελληνίου πρωταθλήματος εκείνης της χρονιάς, στις 7 Απριλίου του 1901, η Εστία αναφέρει τα εξής: “ Ο τελευταίος και ο καλλίτερος των αγώνων ήτο ο δρόμος των 1000 μέτρων βάδην. Εβάδιζον δρομαίοι με πόδια και με χέρια ημπορεί να είπη κανείς. Πλησίον των τα μέλη της επιτροπής παρακολουθούσαν τας κινήσεις των. Διότι ο αγών βάδην έχει πολλούς δόλους και απάτας. Ενας δρομεύς παρέσυρε ένα μέλος της επιτροπής. Ευτυχώς μόνον το ψηλό του καπέλλο του ετσαλακώθη λίγο. Πρώτος ήλθεν ο Βασιλάκος ο δεύτερος του Μαραθωνίου”. Ενώ στο φύλλο του της ίδια μέρας το Εμπρός βρίσκει το βάδην "θεαματικότατον": “ Ο αγών ούτος είνε θεαματικώτατος. Οι αγωνισταί δεν τολμούν να τρέξουν. Με το στήθος προτεταμένον και τας χείρας κινουμένας εις τα πλάγια των στέρνων εκκινούν” . Και ο Νεολόγος δεν κρύβει πως ούτε ο βασιλιάς δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τα γέλια του: “ Και ήτο το κινήται τον γέλωτα και τα χειροκροτήματα του Βασιλέως και του πλήθους. Διότι εις αυτόν οι αθληταί δεν δύνανται να τρέξωσι και δι αυτό καθίστανται κωμικόταται αναγκαζόμενοι να ανοίγωσι τα σκέλη των δια να περάση ο ενας τον άλλον."
Κάπως έτσι, ανάμεσα σε γέλια και χειροκροτήματα ήρθε το βάδην στην Ελλάδα και είναι μέχρι σήμερα ένα από τα στιβικά αγωνίσματα που έχουν δώσει πολλές ικανοποιήσεις στους φιλάθλους. Ανάμεσα στις μορφές που το υπηρέτησαν με συνέπεια ξεχωρίζουν βέβαια τα αδέλφια Άρης ο Χρήστος Καραγιώργος, αγρινιώτες στην καταγωγή, αθλητές του Παναθηναϊκού Α.Ο., που για δεκαετίες αφοσιώθηκαν στο άθλημα σαν αθλητές και προπονητές. Μεγαλύτερη πάντως επιτυχία του ελληνικού βάδην υπήρξε το χρυσό μετάλλιο της Αθανασίας Τζουμελέκα από την Πρέβεζα στα 20000 μέτρα βάδην στους Ολυμπιακούς της Αθήνας του 2004, 104 χρόνια μετά από τον πρώτο εκείνον αγώνα μεταξύ του Βασιλάκου και του Μέρλιν. Δυστυχώς πέντε χρόνια μετά από την επιτυχία της, το 2009 η Τζουμελέκα βρέθηκε θετική σε χρήση ερυθροποιητίνης, τιμωρήθηκε με διετή αποκλεισμό και εγκατέλειψε τον πρωταθλητισμό. Άλλαξαν οι εποχές...
Υ.Γ.: Συστήνεται γιατί αποτελεί εξαιρετική πηγή για τον Χαρίλαο Βασιλάκο η έρευνα του Ντόναλντ-Γεώργιου Μακφαίηλ και το σχετικό βιβλίο του με τίτλο: Ο Χαρίλαος Βασιλάκος και η αμφιλεγόμενη πρωτιά του Σπύρου Λούη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου